Δημιουργικότητα της οικονομικής κρίσης

Με την οικονομική κρίση να συνεχίζεται ,η Ευρώπη αφιερώνει το 2009  στην Δημιουργικότητα και Καινοτομία. Αυτό το γεγονός δεν υπόσχεται μόνο πολλά, αλλά θέτει και το ερώτημα αν μπορεί να κρατήσει ότι υπόσχεται και κατά πόσο ρεαλιστικές ή ιδεαλιστικές είναι οι όποιες υποσχέσεις.

Μια ευκαιρία βελτίωσης, ανάπτυξης  και ευελιξίας  αποτελούν οι συνθήκες οικονομικής κρίσης. Χρειαζόμαστε δημιουργικότητα για να βρεθούν η καλύτερες λύσεις. Κάθε κρίση φέρνει μαζί τις ξεχωριστές επιπτώσεις, οι όποιες απαιτούν συγκεκριμένες λύσεις κάθε φόρα. Η δημιουργικότητα είναι βασικό στοιχειό για να γίνει αυτό.

επισημαίνει ο Ευρωπαίος Επίτροπος Παιδείας Jan Figl.

Η ανάγκη για μια νέα αντιμετώπιση των προβλημάτων της κοινωνίας απαιτεί νέα μοντέλα οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Αυτό από την πλευρά της κρατικής παρέμβασης. Όσον  αφορά την στάση των  επιχειρήσεων τίθεται το εύλογο ερώτημα εάν παραμένει στις προτεραιότητες η εταιρική κοινωνική ευθύνη. Η  πρακτική των επιχειρήσεων προς τους εργαζόμενους τους αλλά και προς το όφελος της κοινωνίας ως σύνολο αποτελούν κρίσιμο σημείο για την ανάπτυξη όχι μόνο τις ίδιες τις  επιχειρήσεις.

Βρισκόμαστε μπροστά στην παράδοξη διαπίστωση ότι από την μια πλευρά υπάρχει ανάγκη και χρησιμότητα για εργασία και δημιουργία  και από την άλλη, εάν οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να επενδύουν στην ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού τους, όπως υποστηρίζει ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Viscount Etienne Davignon. Το στοίχημα που καλείτε η Ευρώπη (και όχι μόνο) να κερδίσει είναι να ισορροπήσει μεταξύ της αναδιαμόρφωσης του κοινωνικού της μοντέλου και να παραμένει πώλος καινοτομίας και έρευνας παγκοσμίως.

Όταν η “παλιά Ευρώπη” συναντά την “νέα Ευρώπη”  δεν αποτελούν την ενωμένη Ευρώπη, μάλλον διχασμένη.  Κατά τα άλλα διεκδικεί η ΕΕ το όνομα του πιο ηθικού παίκτη στη διεθνή  σκηνή.  Σύμφωνα με το άρθρο του πρώην Υπουργού Εξωτερικών της Δανίας, Uffe Ellemann- Jensen, “The hour of Europe“ (πρώτη έκδοση στο The Guardian),  τα παλιά μέλη της Ένωσης έχουν αποδεδειγμένα επωφεληθεί από την διεύρυνση της Ένωσης με νέα μέλη.

Είμαστε μαζί σε αυτό.  Θα βρούμε κοινές Ευρωπαϊκές λύσεις. Η αλληλεγγύη μεταξύ των μελών δεν είναι απλά κάτι για το όποιο μιλάμε όταν το μέλλον φαίνεται λαμπερό και ρόδινο.

Συνειδητοποιώντας την  οικονομική κρίσης ( όχι την έλευση της για την όποια υπήρχαν ενδείξεις), η Ευρώπη των δυο Παγκόσμιων Πολέμων, η Ευρώπη των ακραίων πολιτικών φαινομένων επανέρχεται σε πιο εθνικό -κεντρικές συμπεριφορές και δεν θυμίζει σε καμία περίπτωση το όραμα της ελεύθερης και δημοκρατικής Ευρώπης που διαφημίζει η απούσα πολιτική ηγεσία, όχι γενικά της Ένωσης αλλά και μεμονωμένων κρατών- μελών της. Απέτυχε το μήνυμα υπέρ μιας ανοιχτής Ευρώπης;

Η πραγματικότητα όμως είναι ότι οι δρόμοι της Ευρώπης, ενωμένης και μη, πλημμυρίζουν από φωνές ανθρώπων, που διαμαρτύρονται για την αυξανόμενη ανεργία, για το περιβάλλον, για την παιδεία, για τις ανεύθυνες αποφάσεις της οικονομικής και πολιτικής ηγεσίας, όχι μόνο της ευρωπαϊκής αλλά της διεθνής σκηνής.

Μια κρίση είναι ευκαιρία να διορθωθούν λανθασμένες πρακτικές, αρκεί βέβαια να την εκμεταλλευτούμε και να αλλάξουμε τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων αλλάζοντας νοοτροπίες. πολιτικής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Δεν αρκεί να απεικονίζουμε την χρησιμότητα του πολιτικού διαλόγου αλλά να των πραγματοποιούμε.

Για λύσεις και αλλαγή που θα προκύψουν από την συνάντηση των G20 στο Λονδίνο, προσδοκούν όχι μόνο όσοι συμμετέχουν στα κέντρα λήψης αποφάσεων, αλλά όλοι μας. Δεν αρκεί νακατεβαίνουμε  στους δρόμους και να φωνάζουμε. Αυτό είναι μόνο ένα σκαλοπάτι.

Στην πορεία ας συνειδοτηποιήσουμε ότι εμείς οι ίδιοι που βρισκόμαστε στους δρόμους, σκεφτόμαστε μόνο όταν η κατάσταση φτάνει για μας στο απροχώρητο να συμμετέχουμε στα κοινά. Ας σκεφτούμε ότι οι περισσότεροι από εμάς αρκούμαστε να σταυρώσουμε ένα ψηφοδέλτιο σε όποιες εκλογές χωρίς να σκεφτούμε καν ότι έχουμε, τουλάχιστον στο πλαίσιο δημοκρατικών καθεστώτων, το δικαίωμα και την υποχρέωση συμμετοχής σε πολιτικές διαδικασίες, δικαίωμα έκφρασης απόψεων, δικαίωμα να κάνουμε προτάσεις, δικαίωμα εφαρμοσμένης πρωτοβουλίας, όχι λεκτικής, όχι καταστρεπτικής αλλά εποικοδομητικής.

Μας παραχωρήθηκαν στην ιστορία πολλά δικαιώματα που σήμερα έχουμε ξεχάσει να τα υποστηρίζουμε. Γκρινιάζουμε για το status quo αλλά ξεχνάμε ή θέλουμε να ξεχάσουμε το μερίδιο ευθύνης μας σε αυτό. Καινοτομία δεν είναι να κάνουμε κριτική υπάρχουσα κατάσταση, να κλείνουμε τα μάτια, τα αυτιά και το μυαλό μας σε καθετί καινούργιο και διαφορετικό ή αντιγράφοντας άλλους, αλλά να την αλλαξουμε και να τη διαμορφωσουμε. Δημιουργία είναι να παραδώσουμε στην επόμενη γενιά ένα καλύτερο αύριο φροντίζοντας για ένα καλύτερο παρόν.